دلاوران مرصاد: عربستان سعودی طی سال‌های اخیر با عبور از چهره سنتی خود، توانسته در کنار استفاده از تکنولوژی‌های نوین و بازسازی تصویر بین‌المللی، به یکی از بازیگران با پرستیژ در نظم نوین جهانی تبدیل شود؛ مسیری که بیش از آنکه وابسته به نفت باشد، متکی به فهم دقیق تحولات و انعطاف‌پذیری راهبردی است.
در شرایطی که برخی نگاه‌های سنتی در ایران همچنان کشورهای عربی حاشیه خلیج‌فارس را با برچسب‌هایی مانند «عقب‌مانده» توصیف می‌کنند، عربستان سعودی موفق شده در دهه اخیر با اتخاذ راهبردهای جدید، چهره‌ای متفاوت از خود در عرصه جهانی بسازد. توسعه زیرساخت‌ها، ورود به صنایع جدید، حضور فعال در عرصه دیپلماسی ورزشی و فرهنگی، و تعامل هم‌زمان با شرق و غرب، از جمله گام‌هایی است که این کشور را از یک صادرکننده صرف نفت به یک قدرت نرم منطقه‌ای و جهانی تبدیل کرده است.
یکی از پرسش‌های کلیدی این است که چگونه عربستان پس از بحران‌هایی چون قتل جمال خاشقچی، توانسته وجهه بین‌المللی خود را بازسازی کرده و به مسیر تقویت مشروعیت جهانی خود ادامه دهد؟ پاسخ را باید در قدرت بازتعریف مزیت‌ها، استفاده از فرصت‌های ژئوپلیتیکی، و خروج از تصلب ایدئولوژیک جست‌وجو کرد.
کارشناسان معتقدند درک تفاوت میان مزیت‌های نسبی و مطلق، و به‌کارگیری آن در چارچوب منافع ملی، مهم‌ترین تفاوت عربستان امروز با دیگر کشورهای نفت‌خیز منطقه است. این کشور با شناخت منطق تحولات، قدرت مانور دیپلماتیک و استفاده هوشمندانه از منابع، توانسته خود را به عنوان الگویی از سیاست‌گذاری منعطف و توسعه‌گرا معرفی کند.
گفته می‌شود عامل اصلی این موفقیت نه صرفاً در بهره‌برداری از نفت، بلکه در استفاده هدفمند از آن در مسیر بازسازی پرستیژ بین‌المللی نهفته است؛ الگویی که می‌تواند الهام‌بخش بسیاری از کشورهایی باشد که در مواجهه با جهان امروز، هنوز درگیر گفتمان‌های گذشته اند.
